Teveel onduidelijkheid over impact én kosten bij afschaffing vijf Opwijkse spooroverwegen

Op de gemeenteraad van maart 2018 lichtte spoorwegbeheerder Infrabel haar plan toe voor afschaffing van de overwegen op het grondgebied van Opwijk. Ook de doelstellingen en wat Infrabel, na bespreking met het schepencollege, als alternatieven voorstelt kwamen aan bod.

Het was de eerste maal dat dit plan werd voorgesteld op de gemeenteraad. De toelichting werd niet op voorhand aan de gemeenteraadsleden bezorgd of voor hen ter inzage gelegd, evenmin als de effectenstudie van het studiebureau Timenco waarnaar Infrabel verwees.

Ondanks dat en ondanks de vele vragen en bemerkingen die onze fractie formuleerde (en die men maar gedeeltelijk kon beantwoorden), moest wel al dadelijk gestemd worden over een princiepsakkoord tussen Infrabel en de gemeente. Het schepencollege (en Infrabel) vroeg(en) een akkoord over over de afschaffing van de overwegen, over de alternatieven (twee tunnels voor gemotoriseerd verkeer, een viaduct, een fietstunnel en de verbetering van het bestaande tunneltje) en over het engagement voor de gemeente om de nodige grondverwervingen uit te voeren op eigen kosten voor de aanleg van de tunnels, de wegen om de tunnelmonden aan te sluiten op bestaande wegen en het viaduct. De aanleg van tunnels en viaduct zal gebeuren door en op kosten van Infrabel, evenals de verbetering van het bestaande tunneltje in de buurt van het station.

Ons raadslid Luc De Ridder vroeg om de stemming over het princiepsakkoord te verdagen naar een volgende zitting zodat de gemeenteraadsleden de effectenstudie van studiebureau nog zouden kunnen inkijken. Daarmee was de meerderheid echter niet akkoord. Zeer jammer, want zo wordt de gemeenteraad niet au serieux genomen. Overigens kon het schepencollege dit dossier gerust al eens tussentijds op de gemeenteraad geagendeerd hebben. Blijkt immers dat het college al 2 (twee!) jaar in overleg was met Infrabel over dit dossier …

Blanco cheque ondertekenen

Dat we bij de financiële engagementen van de gemeente grote vraagtekens plaatsten, trachtten zowel Infrabel als de burgemeester te minimaliseren door te stellen dat het nog maar om een visietekst ging. Luc De Ridder sprak dit namens INZET tegen: het princiepsakkoord bevat wel degelijk een financieel engagement om alle voor tunnels en bruggen benodigde grondverwervingen (vrijwillig of via onteigening) te dragen. Net zoals trouwens voor de aanleg van de voorziene tunnel onder de Klei, ook al betreft dit een gewestweg waarvan niet de gemeente, maar het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) van de Vlaams overheid de enige beheerder is! Er mag dan wel een vraag zijn aan het AWV om mee financieel bij te dragen, het financieel engagement van de gemeente geldt ongeacht het antwoord van het AWV!

Noch het princiepsakkoord, noch het (magere) dossier dat we als gemeenteraadsleden konden inkijken bevat een schatting van wat het hele plan aan de gemeente zal kosten. INZET stelde dan ook dat een akkoord neerkomt op het ondertekenen van een blanco cheque. Wij kunnen daarmee niet akkoord gaan. Omdat het princiepsakkoord volgens het schepencollege en Infrabel toch slechts een visienota is, vroeg raadslid Luc De Ridder om er alle passages met financiële consequenties uit te halen. Dit werd door het schepencollege afgewezen …

Belangrijk is dat INZET zich wel schaarde achter de voornaamste doelstellingen van de afschaffing van de overwegen, met veiligheid als belangrijkste. Ook de stiptheid van de treinen is een doelstelling.

Bemerkingen van INZET bij de afschaffing van de diverse overwegen en de alternatieven

  1. Overweg Klei

Voor een vlottere doorstroming van het verkeer op de Klei is de afschaffing van de overweg zeker een goede zaak. Dit kan ook bijdragen tot een vermindering van sluipverkeer op de zijwegen wat de verkeersveiligheid in die straten ten goede komt. Maar, de Klei is een gewestweg. De financiering van de aankoop van gronden langs de Klei om de spoorweg te ondertunnelen, is voor ons dan ook zuiver een zaak tussen Infrabel en het Vlaamse Gewest (Agentschap Wegen en Verkeer)! De gemeente moet wel betrokken worden, maar niet voor de financiering van die aankoop, wel bijvoorbeeld om er op vlak van ruimtelijke ordening voor te zorgen dat er op de benodigde grond niet opnieuw bouwvergunningen worden verleend.

2. Afschaffing overweg tussen Fabriek- en Doortstraat en afschaffing overweg Broekstraat

Onder het spoor tussen Fabriek- en Doortstraat komt een fietstunnel. Een tunnel voor gemotoriseerd verkeer komt er in de Beekveldstraat, onder de Wallekensweg om uit te komen achter de Fläkt. Vandaar moet een weg aangelegd worden (op kosten van de gemeente!) die enerzijds aansluit op de Doortstraat en anderzijds op de Asbeekweg/Broekstraat. Op de vraag van Luc De Ridder of de effecten onderzocht zijn van de aanleg van een tunnel op de verkeersveiligheid van de Beekveldstraat en de leefbaarheid van de woonwijk daar, kon Infrabel niet antwoorden.

3. Afschaffing overweg in de Bolstraat

Hier komt noch een weg- noch een fietstunnel. Infrabel voorziet enkel in de verbetering van de bestaande voetgangerstunnel die uitgeeft op Foksveldstraat/Kapelleweg, zodat die gemakkelijker toegankelijk wordt voor fietsers. Vooral naar fietsveiligheid toe zien we de afschaffing van deze overweg als een slechte zaak. Fietsers komende of in de richting van Eeksken/Opstal zullen ofwel langs de Neerveldstraat moeten fietsen, waar GEEN fietspaden liggen, naar het bestaande tunneltje, of zullen via het Eeksken de bestaande smalle viaduct (ZONDER fietspaden) moeten nemen. Ze kunnen immers niet meer langs de Bolstraat de Leirekensroute bereiken.

4. Afschaffing overweg op de Steenweg op Lebbeke

Voor de lokale verkeersdoorstroming lijkt de afschaffing van deze overweg ons niet nodig. Er zijn ons ook geen toekomstige ontwikkelingen bekend die zouden maken dat de Steenweg op Lebbeke veel drukker zou worden (en zwaar verkeer zou in feite langs de Dendermondse Steenweg moeten rijden). Het is ook geen dicht bebouwde buurt waar veel voetgangers de overweg over moeten. De overweg hier vervangen door een brede viaduct (met fiets- en voetpaden) lijkt dan ook overdreven.

Het princiepsakkoord werd overigens meerderheid tegen minderheid goedgekeurd.